Thao lược Tư Mã Ý: Trí tuệ kẻ mạnh là giữ được TĨNH KHÍ, hiểu thấu 4 điều ắt làm nên thành tựu -

Tư Mã Ý nổi danh là một người tài trí thông minh, biết tiến lùi, biết tiến vừa đủ, đúng lúc. Từ bài học cuộc đời của ông, người ta có được 4 đúc kết tâm đắc sau để làm nên thành tựu:

1. Xem thất bại không có gì phải đau buồn cũng không có gì xấu hổ, có vậy mới có thể thật sự cười đến cuối cùng

Trong cách nuôi dạy con cái, Tư Mã Ý có một triết lý giáo dục riêng, rất đáng học hỏi:

Khi bại trận dưới tay Gia Cát Lượng, bị đoạt mất “tiểu mạch trên Lũng Thượng”, chúng tướng sĩ của Ngụy quân vô cùng bất mãn. Rõ ràng binh lực của quân Ngụy nhiều gấp nhiều lần quân Thục, nhưng lại phải chịu thua Gia Cát Lượng. Lúc ấy cả hai người con trai của Tư Mã Ý cũng không thể ngồi yên, họ cùng nhau đến gặp cha để phàn nàn.

Nhưng khi đến đại trướng của cha, họ chỉ nhìn thấy Tư Mã Ý và quản gia Hầu Cát tỏ ra như không có chuyện gì, ung dung bình thản đánh Ngũ Cầm Hý. Hai người con trai nhất thời bừng bừng tức giận.

Tư Mã Ý không nóng không lạnh thản nhiên hỏi: “Hai ngươi muốn đến đánh trận, hay muốn đấu khí? Những người háo thắng, luôn muốn chiến thắng người khác thì có thể thắng đến cuối cùng sao? Đánh trận, trước tiên phải học thiện bại, xem thất bại không có gì đau buồn cũng không có gì xấu hổ, mới có thể thật sự cười đến cuối cùng”.

Thao lược Tư Mã Ý: Trí tuệ kẻ mạnh là giữ được TĨNH KHÍ, hiểu thấu 4 điều ắt làm nên thành tựu - Ảnh 1.

2. Không thể hèn nhát, càng không thể không học hỏi và kính trọng đối thủ của mình

Sau khi Tào Duệ chết, Tào Sảng mở mang thế lực, hoành hành bá đạo, độc đoán chuyên quyền. Một tay thao túng thăng chức cho Tư Mã Ý làm Thái Phó, nhưng thật ra là muốn kiểm soát và loại bỏ quyền lực của ông trong triều đình.

Đối mặt với hành động không ngừng ép buộc người khác của Tào Sảng, học trò của Tư Mã Ý là Chung Hội liên tục đến cửa khuyên ngăn ông: “Thầy thật sự cam tâm ngồi ở vị trí Thái Phó này sao?”.

Lời khuyên ngăn ấy một mặt nào đó cũng thể hiện được tham vọng to lớn của Chung Hội, hy vọng Tư Mã Ý sẽ tranh đấu cùng Tào Sảng, đoạt lại vị trí của sĩ tộc trong triều đình.

Nhưng Tư Mã Ý lại bất vi sở động, ông lấy ví dụ của Dương Tu mà tìm lời khuyên Chung Hội, rằng không nên lặp lại sai lầm: “Một người không thể hèn nhát, nhưng càng không thể không biết học hỏi và kính trọng đối thủ của mình”.

Một câu nói ấy đã chỉ rõ rằng Tư Mã Ý sẽ không cùng Tào Sảng tính toán. Nguyên nhân không phải do hèn yếu, mà là vì trong lòng ông còn giữ được một phần tôn kính.

Thao lược Tư Mã Ý: Trí tuệ kẻ mạnh là giữ được TĨNH KHÍ, hiểu thấu 4 điều ắt làm nên thành tựu - Ảnh 2.

3. Bước đi trên con đường rộng lớn sẽ không có kẻ địch, chỉ nhìn thấy bằng hữu và những người thầy

Trong cuộc đời mình, Tư Mã Ý có hai đối thủ lớn nhất, một trong số đó là Dương Tu, đối thủ khi ông còn phụ tá Tào Phi. Nhưng sau khi giải được ý tứ “Kê lặc” (lườn gà) của Tào Tháo, Dương Tu đã bị Tào Tháo phán tội chết, vậy mà Tư Mã Ý vẫn chủ động xin đi gặp mặt Dương Tu. Tào Tháo hỏi vì sao, ông đã trả lời rằng: “Bước đi trên con đường rộng lớn này không có kẻ địch, chỉ nhìn thấy bằng hữu và những người thầy”.

Một lời nói chân thành của Tư Mã Ý quả nhiên đã làm động lòng Tào Tháo, cũng làm cho Tào Tháo cảm kích ông tận đáy lòng.

Giữ vững nguyên tắc của mình, Tư Mã Ý đối với Dương Tu và Gia Cát Lượng đều tỏ ra tôn kính, cũng không oán hận những kẻ từng hại người của mình. Thậm chí, trong thời khắc sinh tử ông luôn luôn có thể hòa giải đôi bên.

Đối thủ lớn thứ hai của ông là Gia Cát Lượng. Sau khi Gia Cát Lượng vì bệnh mà mất ở Ngũ Trượng Nguyên, Tư Mã Ý đã đích thân đến doanh trướng Thục Quân, nơi Gia Cát Lượng từng ở lúc sinh thời.

Tại đây, ông đã dùng nước thay rượu kính Khổng Minh. Đôi mắt tràn lệ, ông đã bày tỏ tấm lòng thành của mình. Nếu như con trai ông không kịp thời nhắc nhở rằng phía sau là tướng sĩ của Đại Ngụy, có lẽ Tư Mã Ý đã quỳ xuống bái tế rồi.

Tư Mã Ý ca ngợi Khổng Minh rằng: “Ngài một đời thanh bạch giống như nước, mặc dù chúng ta đã là kẻ địch sáu năm, nhưng ta vẫn luôn coi ngài là tri âm. Khổng Minh, hãy để ta gọi ngài hai tiếng: Tiên Sinh”.

Sau khi Tào Duệ chết, nam sủng của Tào Duệ là Tích Tà bị bắt vào ngục. Tư Mã Ý là người duy nhất đi thăm Tích Tà, cho dù ông ta từng vì Tào Duệ mà gây ra không ít phiền phức cho ông. Tư Mã Ý đã dùng tấm lòng đại độ lượng, lại vì trân trọng tấm lòng tận trung của Tích Tà nên đã mang cho ông ta một bộ y phục, để ông ta có thể giữ lại sự tôn nghiêm cuối cùng trước khi bước vào cửa tử.

Tích Tà nhắc nhở Tư Mã Ý rằng, Tào Sảng tuổi trẻ ngông cuồng, vội vàng muốn chiếm ngôi cao, e rằng nửa đời sau của Tư Mã Ý cũng sẽ rơi vào chốn ngục tù. Nhưng Tư Mã Ý đã trả lời rằng: “Ta sẽ không tranh đấu cùng người khác”. Khiêm tốn, cung kính, nội liễm, không tranh không giành chính là những gì được thể hiện về Tư Mã Ý.

Sự tôn kính mà Tư Mã Ý dành cho đối thủ của mình đã thể hiện tấm lòng rộng lớn và khí độ rộng lượng của ông. Trong công việc nên biết cách học hỏi đối phương, tôn trọng đối phương, bởi vì sự tồn tại của họ giúp chúng ta hoàn thiện hơn, càng khiến cho chúng ta có thêm nhiều tiến bộ.

Thao lược Tư Mã Ý: Trí tuệ kẻ mạnh là giữ được TĨNH KHÍ, hiểu thấu 4 điều ắt làm nên thành tựu - Ảnh 3.

4. Không nên “lấy cứng chọi cứng” với những kẻ ngu xuẩn, mà học cách cúi đầu

Trong phim, Tào Sảng thường xuyên lấn lướt Tư Mã Ý, sau lại nuôi ý định chiếm đoạt quyền lực của họ Tư Mã, ép buộc Quách Thái Hậu chuyển cung để tiện thực hiện mưu đồ khống chế ấu Đế.

Tư Mã Chiêu vô cùng bất bình, đến nói với cha rằng Tào Sảng thật quá đáng, hắn lạm quyền như vậy chính là lăng nhục Tư Mã gia, khi không thể nhẫn nhịn được nữa thì không thể tiếp tục nhẫn nhịn.

Tư Mã Ý vẫn vô cùng bình tĩnh, ông hỏi Tư Mã Chiêu: “Tào Sảng so với Gia Cát Lượng thì thế nào?”.

Tư Mã Chiêu đáp rằng: “Tào Sảng chỉ là dế nhũi”.

Tư Mã Ý lại tiến thêm một bước nói với con trai rằng: “Lấy cứng chọi cứng với những kẻ ngu xuẩn, chỉ đổi lấy kết cục đầu rơi máu chảy. Như vậy không phải càng ngu xuẩn hơn sao? Trong cuộc đời mỗi người, khó tránh khỏi những lúc chung đụng với những kẻ ngu xuẩn, phải biết học cách cúi đầu”.

Lời nói này của Tư Mã Ý cho thấy, Tào Sảng mặc dù dùng nhiều thủ đoạn để ép Quách Thái Hậu rời cung, lợi dụng quân chủ còn nhỏ mà một tay che trời, lộng hành ngang ngược – Một kẻ như Tào Sảng thật sự có thể cười đến cuối cùng hay sao?

Tư Mã Ý một lần nữa nói cho chúng ta biết rằng, khi gặp phải sự khiêu khích và thủ đoạn thì không cần thiết phải giận dữ, cũng không cần phải đáp trả. Không nên cùng những kẻ ngu xuẩn chung đụng quá nhiều, bởi vì những kẻ làm nhiều việc bất nghĩa thì kết cục cuối cùng cũng tự ôm thiệt vào thân.

Những câu nói của Tư Mã Ý rất đáng để người thời nay suy ngẫm. Bất luận là tình yêu, sự nghiệp, cuộc sống hay cách giáo dục con cái, cách nhìn nhận Tư Mã Ý đều ẩn chứa nhiều đạo lý thâm sâu.

Một câu nói ấy khiến con trai ông hiểu ra tất cả, biết được dụng ý án binh bất động của cha, sau đó ba cha con thậm chí còn cùng nhau đánh Ngũ Cầm Hý.

Ai cũng biết “thất bại là mẹ thành công”, nhưng lại không có mấy người thật sự dám đối mặt với thất bại. Tư Mã Ý đã nói cho chúng ta rằng, cần phải nhẫn nại trước thất bại, mới có thể đạt được thành công cuối cùng.

Phong Vũ

Theo Doanh nghiệp và Tiếp thị