Sự bùng nổ của các công ty khởi nghiệp và vốn đầu tư mạo hiểm được quảng cáo rộng rãi trong những năm gần đây xảy ra đồng thời với sự xuất hiện của những người chơi mới gia nhập hệ sinh thái khởi nghiệp. Một trong số đó, các mô hình tăng tốc khởi nghiệp (startup accelerators), đã nhận được rất nhiều sự chú ý nhưng lại chưa được xem xét kỹ lưỡng. Hơn nữa, chúng thường bị hiểu lầm hoặc gộp nhầm với các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp giai đoạn đầu, chẳng hạn như vườn ươm (incubators), nhà đầu tư thiên thần (angel investors) và nhà đầu tư mạo hiểm (venture capitalists) giai đoạn đầu.

Việc tăng tốc đang ngày càng đóng vai trò ngày quan trọng trong cộng đồng khởi nghiệp trên khắp Mỹ và cả những khu vực khác. Bằng chứng ban đầu cho thấy tiềm năng đáng kể của các mô hình tăng tốc đã giúp cải thiện kết quả đầu ra của các công ty khởi nghiệp, và đem lại những lợi ích trên cho cộng đồng khởi nghiệp. Tuy nhiên, những tác động có thể đo lường của mô hình này lại rất khác nhau theo từng chương trình – không phải tất cả mô hình tăng tốc khởi nghiệp đều được tạo ra như nhau. Vấn đề đến từ chất lượng.

TĂNG TỐC KHỞI NGHIỆP LÀ GÌ?

Các nhà tăng tốc khởi nghiệp hỗ trợ cho các công ty đang trong giai đoạn đầu phát triển và có tiềm năng tăng trưởng thông qua hình thức đào tạo, cố vấn và tài chính. Các công ty khởi nghiệp bước vào giai đoạn tăng tốc trong  một khoảng thời gian nhất định, và là một phần trong một tập hợp nhiều công ty. Để tăng tốc được đòi hỏi một quá trình đào tạo diễn ra mạnh mẽ, nhanh chóng, nhằm thúc đẩy vòng đời của các công ty sáng tạo trẻ, rút ngắn việc học hỏi thông qua thực hành trong nhiều năm chỉ còn vài tháng.

Susan Cohen – Đại học Richmond và Yael Hochberg – Đại học Rice đã nhấn mạnh bốn yếu tố cụ thể làm cho việc tăng tốc trở lên độc đáo: chúng là thời kỳ cố định, dựa theo nhóm, có huấn luyện, và lên đến đỉnh điểm trong ngày đã kết thúc thời kỳ hoặc ngày “demo”. Không một tổ chức giai đoạn đầu nào được đề cập sau đây – vườn ươm, nhà đầu tư thiên thần, hoặc nhà đầu tư mạo hiểm – có những yếu tố mang tính tập thể này. Các nhà tăng tốc khởi nghiệp có thể chia sẻ với những người khác mục tiêu của việc nuôi dưỡng các công ty khởi nghiệp ở thời kỳ đầu, nhưng rõ ràng là tất cả họ khác nhau, với các mô hình kinh doanh và động cơ thúc đẩy  khác nhau.

 

Tuy nhiên, sự nhầm lẫn là có thật, kể cả trong chính cộng đồng khởi nghiệp. Trên thực tế, gần 700 tổ chức có trụ sở tại Hoa Kỳ được xác định là “tăng tốc” hoặc “tăng tốc/ vườn ươm” hoặc một cái tên khác tương tự. Thông qua việc tự xác định hoặc cơ sở dữ liệu của nhà đầu tư hàng đầu – tôi có thể xác nhận ít hơn ⅓ trong số các tổ chức trên có đầy đủ bốn tiêu chí kể trên. Nói cách khác, dựa trên tiêu chí này, hai trong số ba “mô hình tăng tốc” thực tế không phải là tăng tốc.

TĂNG TỐC TẠI HOA KỲ

Y Combinator có trụ sở tại Thung lũng Silicon đã đưa ra chương trình tăng tốc hạt giống đầu tiên, vào năm 2005, tại Boston. Cũng ngay sau đó là chương trình của TechStars – thành lập năm 2006 ở Boulder, Colorado. Cả hai chương trình đã phát triển qua nhiều năm và thường  được coi là hai chương trình tăng tốc hàng đầu trên toàn cầu.

Sự tăng trưởng của các mô hình tăng tốc ở Hoa Kỳ thực sự đã lên một tầm cao mới sau năm 2008, vì nó đã mở rộng vốn cố định giai đoạn đầu và vốn đầu tư mạo hiểm của các công ty khởi nghiệp. Số các mô hình tăng tốc tại Hoa Kỳ tăng trung bình 50% mỗi năm trong giai đoạn 2008 và 2014.

 

Tôi xác định có 172 tổ chức tăng tốc có trụ sở tại Hoa Kỳ tồn tại trong giai đoạn 2005-2015. Nhìn chung, họ đã đầu tư vào hơn 5.000 công ty khởi nghiệp tại Hoa Kỳ. Trong suốt thời gian này, các công ty này đã huy động được 19,5 tỷ đô la tài trợ, một con số chắc chắn sẽ tăng khi các chương trình tăng tốc tiếp tục giúp cho các công ty và thế hệ mới tốt nghiệp trưởng thành theo cách của họ.

Các thế hệ sau khi tăng tốc tiếp tục đổ thêm vốn đầu tư mạo hiểm và có định giá trung bình 15,6 triệu đô la trong suốt thời kỳ và giá trị bình quân là 90 triệu đô la. Một số công ty rất nổi tiếng thuộc nhóm này, bao gồm cả “kỳ lân” AirBnB, Dropbox và Stripe, và một số các công ty khác.

TẠI SAO CÁC CÔNG TY KHỞI NGHIỆP CẦN TĂNG TỐC?

Việc tăng tốc được hiểu rất rõ ràng trong những năm gần đây. Nhưng điều gì làm cho các nhà tăng tốc khác biệt so với các nhà đầu tư giai đoạn đầu và các tổ chức hỗ trợ khác? Các công ty khởi nghiệp có giá trị như thế nào để được đứng trong hàng ngũ của họ?

Gần đây tôi đã đặt câu hỏi này cho Brad Feld, một người đồng sáng lập của TechStars, và ông đã so sánh trải nghiệm tăng tốc với hoạt động đào tạo thâm nhập chuyên sâu – tại đó bằng sự tập trung cao độ, người sáng lập của công ty có cơ hội học hỏi rất nhanh.

Học hỏi bằng cách làm việc là vô cùng quan trọng cho quá trình mở rộng quy mô doanh nghiệp. Mô hình gia tốc giúp Feld và những người khác, đẩy nhanh quá trình đó. Bằng cách này, những người sáng lập đã giảm thời gian học tập của nhiều năm xuống còn vài tháng.

Lời giải thích của Feld có vẻ hợp lý, nhưng bằng chứng là gì? Sự mới lạ tương đối của mô hình tăng tốc cho thấy có rất ít các nghiên cứu có hệ thống về hiệu quả mà mô hình này đem lại với các công ty tham gia và trên cộng đồng khởi nghiệp rộng hơn. Bốn bài báo nổi bật đã mở rộng tầm hiểu biết của chúng tôi. Và dưới đây là những gì họ đã tìm thấy:

Khi được kết hợp với một nhóm các công ty có thể so sánh được không tham gia vào chương trình tăng tốc, những người hoàn thành từ các chương trình tăng tốc hàng đầu đã nhanh chóng đạt được các mốc quan trọng, chẳng hạn như thời gian để tăng vốn mạo hiểm, thoát khỏi nguy cơ bị mua lại và thu hút nhiều khách hàng. Tuy nhiên, những hiệu ứng tích cực này tiêu tan khi nhìn vào một mẫu mô hình tăng tốc lớn hơn: nhiều chương trình dường như không tăng tốc độ phát triển của các công ty khởi nghiệp, và trong một số trường hợp thậm chí có thể làm chậm quá trình đó.

Bằng việc so sánh các lứa tốt nghiệp của các nhà tăng tốc hàng đầu với một loạt các công ty khởi nghiệp tương tự được các nhóm đầu tư thiên thần hàng đầu rót vốn tài trợ, chúng tôi thấy rằng việc hoàn thành chương trình tăng tốc có nhiều khả năng nhận được vòng tài chính tiếp theo sớm hơn và cũng có nhiều khả năng bị mua lại hoặc thậm chí thất bại.

Nghiên cứu bổ sung đã chỉ ra các kênh thông qua đó các chương trình tăng tốc hỗ trợ phát triển liên doanh. Các kênh này đã chứng minh rằng các công ty họ chủ yếu học về kinh nghiệm gia tốc, chứ không phải là yếu tố gây nhiễu  như tín hiệu ủy nhiệm cho các nhà đầu tư trong tương lai, xu hướng lựa chọn hoặc kinh nghiệm sáng lập trước đó ở các công ty hàng đầu. Nói cách khác, giá trị của mà các nhà gia tốc đem lại vẻ là thật và có khả năng đến từ chính môi trường học tập chuyên sâu của họ.

Tăng tốc có tác động tích cực đến các hệ sinh thái các doanh nghiệp trong khu vực, đặc biệt là đối với môi trường tài chính. Các khu vực đô thị nơi mà mô hình gia tốc được thành lập sau đó bắt đầu xuất hiện nhiều công ty khởi nghiệp và hoạt động tài chính của các doanh nghiệp đang trong giai đoạn đầu hơn.  Điều này không làm hạn chế các công ty khởi nghiệp được tăng tốc, cũng như các công ty không tăng tốc, mà chủ yếu làm gia tăng các nhà đầu tư.

Tóm lại, các mô hình tăng tốc có thể có tác động tích cực đến hiệu suất của các công ty khởi nghiệp tham gia, thậm chí đem lại nhiều lợi ích hơn so với các nhà đầu tư ban đầu khác. Nhưng phát hiện này không xảy ra trong tất cả mô hình tăng tốc và cho đến nay chương trình này đã bị cô lập với các chương trình hàng đầu. Bằng chứng ban đầu cũng cho thấy các chương trình tăng tốc có thể có tác động tích cực đến việc thu hút tài trợ và đầu tư tài chính giai đoạn đầu cho cộng đồng, mang lại lợi ích cho cả nền kinh tế khu vực.

Xem xét sự tăng trưởng mô hình đầu tư này trong những năm gần đây, những gì đã được đưa ra để chứng minh hiệu quả của mô hình này là đáng khích lệ. Nhìn chung, tăng tốc dường như là một bổ sung tích cực cho các hệ sinh thái khởi nghiệp trên toàn quốc và trên thế giới. Một số doanh nghiệp có thể không tạo ra những sự khác biệt đáng kể, nhưng phần nhiều doanh nghiệp đã chứng minh được  điều này. Và những nhà tăng tốc giỏi nhất, họ sẵn sàng cải thiện để đem đến nhiều thành công hơn nữa cho các công ty khởi nghiệp đã hoàn thành tốt chương trình tăng tốc của họ.

NGUỒN : THEO SAGA.VN